De crash van een Lysander 15 mei 1940

Op 14 mei 1940 was de Tweede Wereldoorlog in België 4 dagen aan de gang. Die nacht of in de vroege ochtend van 15 mei 1940 kreeg een Engelse piloot die zich op het vliegveld van Douai in Noord-Frankrijk de opdracht om de Dijlestelling (KW- Linie) te gaan verkennen in de zone van de eenheden van de British Expeditionary Force.

Waarschijnlijk volgde het toestel boven vijandelijk gebied het traject van de stellingen vanaf Waver in de richting Leuven om de Duitse troepbewegingen te kunnen observeren. Wat er zich in de buurt van Bierbeek afspeelde is heel onduidelijk. Rond 10 uur stortte een Lysander neer in het Meerdaalwoud. De toenmalige boswachter Nackaerts en veldwachter Evers kregen de opdracht om het neergestorte toestel te zoeken. Geen makkelijke opdracht tijdens de eerste oorlogsdagen. Uiteindelijk vonden ze de gecrashte Lysander 2 dagen later niet ver van de Limietendreef aan de kant van Bierbeek.

De Lysander

De Lysander Mk II werd door de firma Westland ontworpen tussen de beide wereldoorlogen als ‘army cooperation aircraft’: het kon steun geven op verschillende manieren: voor verkenningen, voor verbinding en observatie, luchtsteun of droppen van voorraden of lichte bommen. Tijdens de oorlog werd het ook meermaals ingezet om ’s nachts spionnen te droppen in vijandelijk gebied. Het eenmotorig toestel was vrij traag en slechts licht bewapend met 2 mitrailleurs in de wielkappen en een machinegeweer voor de waarnemer. In de eerste oorlogsdagen gingen niet minder dan 175 Lysanders verloren.

Wie vloog in het toestel?

In het verongelukte toestel zaten 2 personen. De Lysander werd gevlogen door p.o. Alan Christie Ollerenshaw. Deze Nieuw-Zeelandse officier werd in 1921 geboren in Auckland en was van jonge leeftijd geboeid door vliegtuigen. Hij behaalde vlak voor het aanbreken van de oorlog zijn vliegbrevet en kreeg een bijkomende training in verkenningswerk.

L.A.C. Charles Francis Lucas fungeerde als schutter en waarnemer. Deze functie kon door eender wie ingevuld worden, van piloot tot korporaal. Hij werd geboren in 1917 in Newcastle-upon-Tyne in Noord-Engeland. Meer gegevens ontbreken. Beide militairen werden begraven op de Commonwealth-begraafplaats in Heverlee (De Jacht).

Wie heeft het toestel neergeschoten?

Werd het toestel geraakt door vijandelijk afweergeschut of door vuur van eigen troepen? Het blijft tot nu onduidelijk. Een Duitse piloot, Oberleutnant Willy Fronhöfer van de 9de Staffel van het 26ste Jagdgeschwader 'Schlageter' claimde die dag om 08.35 een Mureaux in de buurt van Leuven te hebben neergeschoten. Een Mureaux is echter een Frans vliegtuig, heeft enige gelijkenissen met een Lysander maar de plaats van neerschieten lag duidelijk in de Britse sector van het front (de Fransen lagen zuidelijker tussen Waver en Namen).

Het 13 squadron

Het 13 sqn werkte bij het begin van de oorlog in ondersteuning van de British Expeditionary Force (BEF), een speciaal Brits leger dat werd ingezet om Franse en Belgische legers bij te staan bij de Duitse inval. Na de terugtrekking kreeg het de opdracht om te patrouilleren langs de kustlijn en het werd uitgerust met Bristol Blenheims bommenwerpers. In 1942 verhuisde het squadron naar Algerije en Egypte en nadien werd het ingezet bij de bevrijding van Italië en Griekenland.

Victor Merckx