Vredesmonument 4peace

Op 19 april 2024 werd een nieuw vredesmonument ingehuldigd: '4peace' van kunstenaarscollectief De Rest uit Tienen.

Het nieuwe monument bevindt zich pal aan de fietssnelweg ter hoogte van de begraafplaats van Korbeek-Lo en recht tegenover de site van het vroegere station . In de nacht van 19 op 20 april 1943 legden vier jonge verzetslui een hindernis zodat de trein van het XXste konvooi tot een stop gedwongen werd.f

Hier ontsnapten niet minder dan 33 Joodse gevangenen maar werden ook 4 mensen doodgeschoten: de 13-jarige Eva Resler, Ruckla Wald-Mansklajd (25 jaar), Frida Mayer-Fischbein (31 jaar) en Josef Majer Patron (46 jaar).

De kunstenaars van De Rest gaven tekst en uitleg bij hun kunstwerk:

“Binnen 10 jaar zijn er zo goed als geen getuigen meer die kunnen vertellen over wat er in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd. Maar dankzij voor iedereen toegankelijke kunstwerken in het straatbeeld en dankzij dit project van de gemeente Bierbeek om dit soort gedenktekens in de openbare ruimte te plaatsen, krijgen ook volgende generaties het verhaal van die vreselijke oorlog mee, gewoon door er voorbij te wandelen, te fietsen, te rijden.
We wilden een gedenkteken maken op mensenmaat omdat de dood van 4 mensen herdacht wordt en door middel van het materiaal wilden we een link leggen met het spoor dat zoveel mensen naar die vreselijke kampen in Oost-Europa bracht. Het werk is daarom ook parallel met de rails geplaatst, ter verwijzing naar die sporen.
We zochten naar een vorm die ingetogenheid uitdrukt en tegelijk een duidelijke link legt met de gebeurtenis. Zo kwamen we tot het cijfer 4, een abstracte vorm waarin die duidelijke verwijzing zit naar wat hier gebeurde op 19 april 1943 en naar de 4 slachtoffers die hier vielen maar ook naar het nummer dat op de arm van de gedeporteerden werd getatoeëerd zodra ze in Auschwitz aankwamen.
De vorm van het werk - de horizontale ligger - geeft de mogelijkheid om kaarsen en bloemen te plaatsen (het werk kan dus ´gebruikt´ worden) en door de gedenkplaat op grondniveau te installeren maak je vanzelf een buiging voor de slachtoffers die hier vielen en voor alle andere betrokkenen die hier niet wisten te ontsnappen.
De 4 is ook een kruispunt van sporen en door het staal in stroken te versnijden krijg je openingen die refereren aan hoop en aan de vluchtmogelijkheden die de verzetsstrijders die nacht geboden hebben. Door de opening in het midden van de 4 kan je ook dwars door het werk kijken en die blik door het werk kan opnieuw een blik van hoop zijn, een blik naar een betere toekomst, ook in deze oorlogstijden.
En zo kwam de titel tot stand: 4peace, een gedenkteken voor de vrede en voor de hoop.”

Het monument is een ontwerp van kunstenaarscollectief De Rest en werd uitgevoerd door smederij Spilstyns.

Meer lezen

Museum van het Belgisch-Franse Verzet : www.hbfv.be

Liebrecht Salen